Ticker

6/recent/ticker-posts

paryayvachi shabd in hindi for competitive exams

 paryayvachi shabd in hindi for competitive exams

paryayvachi shabd in hindi
पर्यायवाची शब्द
In this post I am share with you very important paryayavachi shabd in hindi for competitive exams.

जल

- पानी, नीर, सलिल, उदक, अम्बु, तोय, जीवन, वारि, पय, अमृत, मेघपुष्प, आब, पाथ, अप, सारंग

कमल

जलज, नीरज, वारिज, अम्बुज, तोयज, पंकज, इंदीवर, नलिन, उत्पल, सारंग, राजीव, अरविन्द, पद्म, पुंडरीक, सरसीरुह, सरसिज, अब्ज, तामरस, शतदल, कुवलय, पारिजात

बादल

- जलद, नीरद, वारिद, अम्बुद, तोयद, अम्बुधर, घनश्याम, मेघ, पयोधर, जलधर, घन, तोयधर, पर्जन्य

समुद्र

- जलधि, नीरधि, वारिधि, सिंधु, रत्नाकर, नदीश, पारावार, सागर, पयोनिधि, वारीश, जलधाम, अंबुधि, उदधि, वरूणालय

आग

अग्नि, पावक, अनल, वायुसखा, दहन, धूमकेतु, कृशानु , दाहक, हव्यवाहन

आकाश  

- द्यौ, व्योम, गगन, अंबर, नभ, अन्तरिक्ष, आसमान, अनन्त, तारापथ, शून्य, ख, खगोल

आँख

- नेत्र, नयन, चक्षु, दृग, लोचन, अक्षि, अक्ष, चश्म, दृष्टि, विलोचन

पक्षी

- खग, शंकुत, चिड़िया, द्विज, नभचर, विहंग, पखेरु, विहग, परिन्दा, अण्डज, पतंग

पहाड़

- गिरि, पर्वत, भूधर, महीधर, अचल, शैल, नग, धरणीधर, अद्रि

पृथ्वी

- भू, भूमि, धरा, धरती, धरणी, धरित्री, वसुधा, वसुन्धरा, उर्वी, इला, मही, अवनी

तालाब

- सर, तड़ाग, पद्माकर, जलाशय, पुष्कर, सरोवर, सरसी, ताल

अजनबी

 - अनजान, अपरिचित, अज्ञात, नावाकिफ, अनभिज्ञ, गैर, पराया, बैगाना, अनजाना

अंधकार

- तम, तिमिर, अंधेरा, अंधियारा, तमस्

अर्जुन

- पार्थ, सव्यसाची, गाण्डीवधारी, धनंजय, कौन्तेय, कपिध्वज

अमृत

- पीयूष, सुधा, अमिय, सोम, सुरभोग, अमी, देवभोज्य, देवाहार, शशिरस, समुद्रनवनीत

दानव

- असुर, राक्षस, निशाचर, दनुज, रजनीचर, तमचर, दैत्य, देवरिपु, देवारि, शुक्रशिष्य

देवता

- देव, सुर, अमर, अजर, विवुध, त्रिदश, भगवान, अमर्त्य

घोड़ा

- अश्व, तुरंग, बाजी, हय, घोटक, सैंधव, तुरंगम

अन्वेषण

गवेषण, खोज, जाँच, अनुसंधान, शोध

उत्कर्ष

उन्नति, विकास, उठना, प्रगति, तरक्की, उत्थान, अभिवृद्धि, उन्मेष, समृद्धि, अभ्युदय, उन्नयन, पदोन्नति, बढ़ोतरी, श्रीवृद्धि, वृद्धि, समृद्धि

सोना

कनक, कंचन, स्वर्ण, हिरण्य, हेम, हाटक

कपड़ा

वस्त्र, चीर, वसन, अंबर, पट, पोशाक

कामदेव

मदन, काम, पंचशर, मन्मथ, मनसिज, रतिपति, अनंग, कंदर्प, मनोज

किरण

- रश्मि, कर, अंशु, मरीचि, मयूख, कला

कृष्ण

नंदनंदन, मुरलीधर, गिरिधर, कन्हैया, बनवारी, श्याम, मोहन, वंशीधर, माधव, नंदलाल, गोपीनाथ, मधुसूदन,  गोपिकारमण, यदुनंदन, वासुदेव

कोयल

- कोकिल, पिक, बसंत दूत, वनप्रिय, श्यामा, कलापी

खून

- रुधिर, रक्त, शोणित, लहू

गंगा

- मंदाकिनी, जाह्नवी, भागीरथी, देवनदी, देवपगा, विष्णुपदी, सुरसरि

गणेश

- गजानन, विनायक, गणपति, लंबोदर, गजवदन, भवानीनंदन, एकदंत, मूषकवाहन, गिरिजानंदन, वक्रतुंड

गृह

- घर, गेह, धाम, भवन, निकेतन, मकान, सदन, आगार, आलय, आवास, वास, शाला, निवास-स्थान

चाँद

- चंद्र, चंद्रमा, शशि, निशाकर, कलानाथ, सोम, सुधाकर, सुधांशु, हिमांशु, राकेश, शशांक, मयंक, इंदु, राकापति, रजनीपति, निशानाथ, तारकेश्वर

झंडा

- पताका, ध्वज, निशान, ध्वजा, केतन, वैजयंती

तलवार

- खड्ग, असि, चंद्रहास, करवाल, कृपाण, खंजर, खाँड़ा, शमसीर

दाँत

- दंत, द्विज, रद, दशन, रदन

निशा

- रात, रात्रि, रजनी, निशि, विभावरी, यामिनी, क्षपा, निशीथ, रैन

नारी

- स्त्री, महिला, औरत, वामा, रमणी, वनिता, ललना, कामिनी, भामिनी, अबला

पत्नी

- गृहिणी, अर्द्धांगिनी, बहू, वधू, दारा, भार्या, कलत्र, कांता, लुगाई, सहचरी, जोरू, गृहस्वामिनी, वल्लभा, बीवी, धर्मपत्नी, परिणीता

पार्वती

- गिरिजा, गौरी, शैलसुता, अपर्णा, शैलजा, शिवानी, भवानी, दुर्गा

पुत्र

- सुत, तनय, आत्मज, नंदन, पूत, बेटा, लड़का, लाल, वत्स, तनुज

पुत्री

- सुता, तनया, आत्मजा, नंदिनी, बेटी, लड़की, तनुजा 

पवन

- अनिल, वायु, वात, मारुत, समीर, पवमान, बयार, हवा

फूल

- पुष्प, पुहुप, कुसुम, सुमन, प्रसून, गुल

बिजली

- विद्युत, चपला, तड़ित, दामिनी, बीजुरी, क्षणप्रभा, सौदामिनी

ब्राह्मण

- द्विज, भूदेव, भूसुर, विप्र, अग्रजन्मा, महीदेव

महादेव

- शिव, शम्भू, पशुपति, महेश्वर, शंकर, आशुतोष, गिरीश, कैलाशपति, नीलकंठ, त्रिनयन, त्रिलोचन, रूद्र, चन्द्रशेखर

राजा

- भूपति, महीप, राव, नृप, भूमिपति, भूप, नृपति, नरेश, नरेन्द्र, भूपाल, शासक, सम्राट

वन

- अरण्य, जंगल, विपिन, कानन, अटवी

सूर्य

- आदित्य, दिनकर, दिवाकर, भास्कर, प्रभाकर, मार्तंड, सविता, हरि, अर्क, भानु, पंतग, दिनेश, सूरज, भानु

हाथी

- गज, कुंजर, हस्ती, मतंग, करी, नाज्ञ, दंती, सिंधुर, कुंभी

हनुमान

- पवनसुत, अंजनिपुत्र, महावीर, कपीश, वज्रांग, बजरंगबली, पवनकुमार, मारुति, केसरीनंदन

अनादर

- निरादर, तिरस्कार, अपमान, अवज्ञा, अवहेलना, बेइज्जती, तौहीन

अनाज

- अन्न, धान्य, शस्य, धान, गल्ला, दाना, खाद्यान्न

अकाल

- दुर्भिक्ष, सूखा, काल

अध्यापक

- आचार्य, गुरु, शिक्षक, उपाध्याय, प्रवक्ता, व्याख्याता, अवबोधक

अनाथ

- बेसहारा, यतीम, नाथहीन, दीन, निराश्रित

अभिजात

- कुलीन, संभ्रांत, योग्य, श्रेष्ठ, विशिष्ट

आनंद

- प्रसन्नता, आह्लाद, उल्लास, मोद, प्रमोद, खुशी, सुख, मज़ा, लुत्फ, हर्ष

आभूषण

-अलंकार, भूषण, गहना, आभरण, मंडन, ज़ेवर, टूम

आदि

- पहला, प्रथम, आरंभिक, शुरू का, आदिम

आयुष्मान

- चिरायु, चिरंजीव, दीर्घायु, शतायु, दीर्घजीवी

इंद्रधनुष

सुरधनु, सुरचाप, इंद्रचाप, सप्तवर्ण

ईश्वर

जगदीश, जगन्नाथ, परमात्मा, परमेश्वर, प्रभु, ब्रह्म, स्रष्टा, अल्लाह, खुदा, निरंजन, रब, विभु, सच्चिदानंद, साईं, साहब, स्वयंभू, परवरदिगार

उपवन

बाग़, बगीचा, उद्यान, वाटिका, गुलशन, आरामगाह

किनारा

तीर, तट, कूल, बेलातट, पुलिन, छोर, सिरा, पर्यंत

कुमारी

कन्या, कुँआरी, अविवाहिता, अनूढ़ा

कौआ

काक, वायस, पिशुन, करट, काण, काग, बलिपुष्ट एकाक्ष, करटक

क्रूर

निर्दय, नृशंस, निष्ठुर, निर्मोही, बर्बर

खल

उधम, पामर, नीच, दुष्ट, दुर्जन, कुटिल, धूर्त, शठ

चतुर

नागर, प्रवीण, कुशल, होशियार, विज्ञ, विदग्ध, दक्ष, निपुण, चालाक, पटु

चाँदनी

चंद्रिका, ज्योत्स्ना, कौमुदी, उजियारी, चंद्रमरीचि, अमृतद्रव, कलानिधि

जीव

प्राणी, प्राण, चैतन्य, जान, जीवन

जवानी

यौवन, तरुणाई, युवावस्था

तोता

शुक, कीर, सुग्गा, दाड़िमप्रिय, रक्ततुंड, सुआ

देह

शरीर, काय, वपु, घट, काया, गात, विग्रह

धनुष

 - धनु, कोदंड, शरासन, कमान, चाप, विशिखासन

नया

नूतन, नव, नवीन, नव्य, नवेला, अभिनव

पिता

जनक, बाप, तात, पितृ, जनयिता

परोक्ष

अप्रत्यक्ष, ओझल, तिरोहित, अगोचर, गुप्त

पशु

जानवर, चौपाया, चतुष्पद, मवेशी, जंतु

प्रत्यक्ष

सम्मुख, समक्ष, सामने, साक्षात, दृष्टिगोचर

बाण

शर, सायक, नाराच, विशिख, शिलीमुख, पत्री, तीर, आशुग

ब्रह्मा

चतुरानन, हिरण्यगर्भ, आत्मभू, लोकेश, विधि, स्रष्टा, विरंचि, नाभिज, विधाता, प्रजापति

बहुत

प्रचुर, प्रभूत, अति, पर्याप्त, अमित, अत्यंत

बरसात

बारिश, वर्षा, पावस, वृष्टि, वर्षण

बसन्त

ऋतुराज, मधुमास, कुसुमाकर, माधव, पिकमित्र

बुढ़ापा

जरा, वृद्धावस्था, वृद्धत्व, जीर्णावस्था

भाई

भ्राता, सहोदर, बंधु, भैया, सगर्भा, सजाता

मार्ग

रास्ता, पथ, पंथ, राह, बाट, मग

माता

माँ, जननी, जन्मदायिनी, प्रसू, अंबा

मेंढ़क

मंडूक, दादुर, भेक, वर्षाभू, शातूर, दर्दुर

मृत्यु

देहावसान, स्वर्गवास, निधन, मरण, देहांत, मौत

रंक

दरिद्र, कंगाल, निर्धन, अकिंचन, धनहीन

लहर

तरंग, ऊर्मि, वीचि

विष

हलाहल, गरल, ज़हर, कालकूट

वर्ष

-वत्सर, साल, बरस, अब्द

विष्णु

जनार्दन, चक्रपाणि, गरुड़ध्वज, अच्युत, गोविंद, चतुर्भुज, मधुरिपु, शेषशायी, लक्ष्मीपति, नारायण, दामोदर, मुकुंद,विट्ठल, हरि, वनमाली, उपेंद्र

शहद

पुष्पासव, मधु, मकरंद, पुष्परस

शुभ्र

धवल, शुक्ल, श्वेत, सफ़ेद, अवदात, वलक्ष, गौर

समूह

मंडली, टोली, वर्ग, दल, वृंद, समुदाय, गण, निकाय

सहेली

सखी, सहचरी, सजनी, आली, सैरंध्री

संध्या

सायंकाल, दिनांत, गोधूलि, दिवावसान, निशारंभ, दिवसावसान

अधर

ओठ, रदपुट, रदनछद, ओष्ठ, लब

अचल

स्थिर, अटल, अविचल, अडिग

सेना

सेना, दल, कटक, चमू, फौज, वाहिनी, अनी, अनीक, सैन्य

केला

रंम्भा, कदली, भानुफल, गजवसा, कुजरासना, मोचा

खिड़की

वातायन, झरोखा, गवाक्ष, बारी, दरीचा

चूहा

मूषक, इन्दुर, खंजक, आखु, विली

दास

अनुचर, सेवक, किंकर, परिचारक, भृत्य, नौकर, चाकर, परिचर, सेवादार

पत्थर

पाषाण, प्रस्तर, उपल, पाहन, शिला, अश्म

मयूर

केकी, ध्वजी, शिखी, नीलकण्ठ, कलापी, शिखण्डी, शिव-सुत-वाहन

खिड़की

झरोखा, वातायन, गवाक्ष, अन्तद्वार

पत्ता

पत्र, दल, पर्ण, किसलय, पल्लव

प्रातःकाल

उषा, छबि, अरूणोदय, अहर्मुख

मृत्यु

- निधन, देहावसान, मरण, देहान्त, मौत

शराब

- मदिरा, हाला, वीरा, अमृता, हलिप्रिया, मद्य

अतिथि

पाहुन, अभ्यागत, मेहमान, आगन्तुक

Post a Comment

1 Comments

Thankyou